Plaid Cymru Gwynedd Grŵp Cynghorwyr

Gyda thrigolion Gwynedd yn debygol o fod ar eu colled oddeutu £1 miliwn* oherwydd codiadau Yswiriant Gwladol y Blaid Lafur, galwodd cynghorydd ar Lafur i ddiwygio fformiwla Barnett ar lawr y cyngor yng Ngwynedd yn ddiweddar (1 Mai).

“Mae angen ffordd decach o ariannu Gwynedd a Chymru,” meddai’r Cynghorydd Dros Harlech a Llanbedr, y Cynghorydd Gwynfor Owen, “yn arbennig felly a’n trigolion yn wynebu heriau costau byw fel gofal plant, codiadau mewn biliau ynni a dŵr a hyd yn oed costau bwyd sy’n cynyddu.

“Mae gwasanaethau cyhoeddus Cymru yn wynebu colled o hyd at £65m oherwydd y cynnydd i yswiriant gwladol a gyhoeddwyd gan y Llywodraeth Lafur yn San Steffan. Ac wrth gwrs, trethdalwyr Gwynedd sy’n dioddef gan bod raid cyfarch y bwlch ariannol.

“Mae Cynghorau Sir Cymru yn sicr o weld colled wrth i’r Llywodraeth ddefnyddio Fformiwla Barnett i benderfynu faint o arian sy’n cael eu rhoi i wledydd datganoledig. Mae’r fformiwla yn seiliedig ar faint y boblogaeth yn hytrach na’r angen sydd o fewn y gwledydd.

“Mae’n gwbl annheg na fydd gwasanaethau cyhoeddus yn derbyn yr arian llawn am y cynnydd yn yr yswiriant gwladol. Mae nifer o gwmniau a sefydliadau eisoes wedi codi’r pwynt, ac mae’r geiniog yn gwasgu ar lawer o sefydliadau a busnesau. Polisi Llafur yw hwn. Mae’n enghraifft arall o sut mae Cymru dan anfantais llwyr o dan Llafur yn y Senedd yng Nghymru ac yn San Steffan.”

Mae gan Gymru ganran uwch o weithwyr yn y sector cyhoeddus, o'i gymharu â Lloegr a gweddill y Deyrnas Gyfunol.

Yn ôl y Cynghorydd Nia Jeffreys (yn y llun), Arweinydd Plaid Cymru Gwynedd: “Mae Lloegr yn cael ad-daliad llawn am y cynnydd mewn Yswiriant Gwladol, ond tydi Cymru ddim.

“Mae hyn yn ddamniol wedi i ni glywed am bartneriaeth fawr bwerus Llafur yn San Steffan a Chaerdydd. Does gan Lafur yng Nghymru, yn amlwg, ddim dylanwad ar benderfyniadau eu cydweithwyr yn Llundain.”

“Dwi’n cefnogi’n llwyr yr alwad am ffordd decach o ariannu Cymru a’n trigolion ​ar lawr siambr y Cyngor Sir ac yn falch bod y cynnig wedi ei basio.”