Plaid Cymru Gwynedd Grŵp Cynghorwyr

Yng Nghyngor llawn Gwynedd yn ddiweddar galwodd un o gynghorwyr newydd Plaid Cymru am gefnogaeth ei aelodau i bwyso ar Lywodraeth Cymru i weithredu ar frys ar ganlyniadau ymgynghoriadau ym maes tai.

Yn ôl y Cynghorydd Rhys Tudur, sy’n cynrychioli trigolion Llanystumdwy ar Gyngor Gwynedd mae’n hen bryd i’r Llywodraeth gynnig cynigion concrid o fewn tri maes penodol ym maes tai i geisio diwallu’r angen am gartrefi i bobl leol.

Caeodd y Llywodraeth dri ymgynghoriad nôl yn niwedd mis Mawrth:

1. deddfwriaeth a pholisi cynllunio ar gyfer ail gartrefi a llety gwyliau tymor byr
2. cynllun tai cymunedau Cymraeg
3. amrywiadau lleol i gyfraddau treth trafodion tir ym maes ail gartrefi

“Roedd y tri ymgynghoriad yn cynnig atebion arwyddocaol i broblem ail gartrefi.

 “Y cyntaf yn creu dosbarth cynllunio penodol sy’n declyn effeithiol i roi cap ar niferoedd yr ail dai mewn ardaloedd.

 “Yr ail yn creu treth tir benodol ar ail dai wrth fynd drwy’r broses prynu.

 “A’r trydydd yn cynnig gwell gwarchodaeth i gymunedau lle mae’r Gymraeg yw prif iaith y boblogaeth, trwy roi mesurau penodol yn eu lle, fel, cyfnod blaenoriaeth i brynwyr lleol.

 “Dwi’n canmol ac yn diolch i’r Llywodraeth am ddod a chynigion clodwiw i’w trafod.

“Ond, rydyn ni ar drothwy’r haf, a does dim gair wedi dod gan y Llywodraeth Lafur am y ffordd ymlaen. Tra’n bod ni’n disgwyl cynigion i’w cyhoeddi sy’n deillio o’r ymholiadau a’r cwestiynau a holwyd gan y Llywodraeth i bobl leol, mae’r sefyllfa dai yma yn Llŷn ac Eifionydd yn gwaethygu.

“Mae’n amser cael arweiniad clir a phendant gan y Llywodraeth am yr hyn maen nhw’n bwriadu ei wneud i ddylanwadu ar y farchnad dai ac i gynnig rheolaeth ar niferoedd yr ail dai yn ein cymunedau, er mwyn i bobl leol allu cystadlu yn fwy teg i rentu neu brynu eiddo ym mro eu mebyd.”

“Dyna’r rheswm dwi wedi rhoi’r cynnig yma gerbron y cyngor llawn heddiw, fel bod neges glir yn mynd lawr i Gaerdydd o Wynedd yn pwyso am symud llawer cynt ar y materion hyn.”

Mae cynllun gweithredu tai gwerth £77miliwn Gwynedd yn dangos ymrwymiad Plaid Cymru, sy’n arwain Cyngor Gwynedd, i flaenoriaethu’r sector dai i bobl y sir. Pasiodd Cynghorwyr Gwynedd (23 Mehefin) gynnig y Cynghorydd Tudur i bwyso ar y Llywodraeth i weithredu ar frys ar yr ymgynghoriadau ym maes ail dai.